Simone Ardesch

Arts

Simone Ardesch is arts met een specialisatie in Integrative Medicine (IM). Hiervoor heeft zij, als eerste Nederlandse arts, het tweejarige fellowship van dr. Weil aan de Universiteit van Arizona afgerond. Deze universiteit is een toonaangevend opleidingsinstituut voor artsen op het gebied van Integrative Medicine. In 2017 heeft zij in Nederland de Amsterdam School for Integrative Medicine & Health opgericht. Artsen en andere zorgprofessionals kunnen hier innovatieve nascholingen volgen op het gebied van IM.

Hoe ben je in het vak gerold?

Als kind was ik altijd al bezig met blaadjes van bomen halen en fijn stampen. Dan dacht ik dat ik een nieuw medicijn zou vinden voor bijvoorbeeld aids. Dat speelde toen veel in het nieuws.

Dus iets in mij dacht, laat ik geneeskunde gaan studeren. Wellicht wil ik arts worden. Vanaf de start van de opleiding voelde ik dat het voor mij niet helemaal klopte. Hoe verder mijn opleiding vorderde, maar later ook als arts, hoe meer ik erachter kwam dat we niet opgeleid worden om mensen beter te maken, of te helpen. Daarentegen worden we opgeleid om diagnoses te stellen waaraan we vervolgens behandelplannen koppelen. Deze behandelplannen zijn vaak farmaceutisch of chirurgisch van aard. Nadat ik een aantal jaren werkte als arts werd het werk wat ik deed een grote desillusie. Ik dacht dat ik arts was om mensen te genezen, maar ik had maar zeer beperkt invloed op de ziekte en zeker ook de gezondheid. Ik wist echter niet hoe ik daar meer grip op kon krijgen, want daarvoor was ik niet opgeleid. 

Op een moment besloot ik om mij bezig te houden met de psychiatrie. Ik werd arts-assistent psychiatrie. Tijdens mijn werk was ik voornamelijk bezig met het voorschrijven van antidepressiva en slaapmedicatie. Het voelde heel beperkt en leeg. Het gevolg was dat ik in een persoonlijke crisis terecht kwam.  Ik had jaren gestudeerd om dit werk uit te voeren, maar telkens vroeg ik mijzelf af “is dit het?”  

In de tussentijd kwamen er allerlei vragen bij me op, omdat ik bepaalde patronen, bij bepaalde patiënten zag. Ik dacht na over wat deze mensen eten, hoe zij leven, hoe hun sociale systeem is ingericht, waar gaan ze van “aan” en waar worden ze door geïnspireerd. Maar ik had niet de juiste handvatten om deze gesprekken te voeren. 

Na jaren als bedrijfsarts te hebben gewerkt, waar ik meer kon doen, liep ik weer vast. Nadat ik mijn baan had losgelaten, kwam vrij snel daarna in contact met Integrative Medicine. De universiteit van Arizona bood een specialisatie voor artsen aan waarbij westerse technische geneeskunde gecombineerd werd met holistisch denken, dus voeding, lichaam en geest. Daarnaast kwamen de traditionele geneeswijzen aan bod, en hoe die zich verhouden tot de westerse geneeskunst. 

Voorheen dacht ik dat daar geen wetenschap voor was. Althans, dat werd mij verteld. Ik kwam erachter dat er ontzettend veel wetenschap was voor kruidenmedicijnen, spirituele stukken, lichaam en geest. Door bijvoorbeeld de nieuwe neuro-image technieken zien we steeds vaker dat meditatie of een dankbaarheidsoefening effect heeft op de functionaliteit van de hersenen.

Na deze opleiding ben ik mijn eigen praktijk begonnen in Amsterdam. Er kwamen steeds meer dokters bij mij op het spreekuur die zelf medische klachten hadden. Zij hadden behoefte aan een integrale blik op deze klachten. Ook kwamen er dokters langs die meer wilden leren over Integrative Medicine. Zij vroegen of ik hun kon opleiden. Echter, in 2015 overleed mijn broer onverwachts. Mijn leven stond stil. Ik dacht na over wat echt belangrijk was. Onderwijs was naast geneeskunst altijd al mijn passie. Voor mij was dit het juiste moment om te starten met een opleidingsinstituut voor Integrative Medicine.

Ik denk dat mijn voordeel is dat ik de taal spreek van de reguliere geneeskunde. Daarbij heb ik ervaren hoe deze geneeskunde werkt. Ik heb daar de mooie dingen van gezien, met name in de acute zorg. Wanneer je bijvoorbeeld een been breekt en een complexe botbreuk hebt, hebben er veel ontwikkelingen plaatsgevonden waardoor we complexe botbreuken goed kunnen behandelen. Daarentegen hebben we te weinig antwoorden voor chronische ziekten. We kunnen met de reguliere geneeskunde symptomen bestrijden en technisch interveniëren, maar werkelijke heling op alle niveaus (fysiek, mentaal, emotioneel en spiritueel) is een andere tak van sport. Ik hoop die werelden met elkaar te verbinden. 

Hoe kijk jij aan tegen deze tijd?

Paracelgus, een bekende arts uit de zestiende eeuw, stelde: “The art of healing comes from nature, not from a physician. Therefore a facician must start with an open mind."

Er zijn twee grote onderwerpen die een rol spelen in de huidige maatschappij die effect hebben op onze gezondheid. Namelijk, de invloed van de kerk op ons als mens. Jarenlang kregen we te maken met onderdrukking en geweld. En het tweede is, het ontheemd zijn van de westerse mens, en een enorme toename van chronische ziektes. 

Men kijkt voornamelijk naar de ‘zieke mens’. Ik denk dat we in een zieke maatschappij leven waarvan de zieke mens het symptoom is van de zieke maatschappij die ons voorschrijft hoe we moeten leven.

Hoe kan het dat de geneeskunde zover is afgedreven van wat het eigenlijk had moeten zijn?

Ik denk dat big farma business een te grote invloed hebben. Het kapitalistische denken dat overal geld aan moet worden verdiend, voert de boventoon. Farmaceuten zijn het Amazonegebied in gegaan met de sjamanen. Zij hebben gekeken naar welke medicijn gebruikt werden voor bijvoorbeeld mensen met ontstoken gewrichten. Dit onderdeel van de natuur hebben zij meegenomen om het een beetje aan te passen en er vervolgens patent op aan te vragen en er heel veel geld aan te verdienen. 

Een andere belangrijke invloed is de grote macht van de kerk waarin spiritualiteit gemaakt is tot “God is buiten je” en je moet je gedragen en gehoorzamen zoals wij vinden dat je dat moet doen. Een groot deel van de kennis over de natuur is verloren gegaan doordat wijze kruidenvrouwen en sjamanen ervoor werden gestraft. Vandaag de dag ligt deze kennis nog steeds bij een relatief kleine groep mensen. Het allergrootste deel van ons vermogen ligt bij een heel klein percentage van de mensen. En waar vermogen is, is macht. 

Hoe kijk je aan tegen de corona crisis als arts? 

De corona crisis heeft ons laten zien waar het geld naartoe is gegaan, namelijk naar de farmaceut, waar het geld toch al zat. Maar we hebben mensen niet in hun kracht gezet door ze voor te lichten over hoe zij hun immuunsysteem activeren. Ik snap nog steeds niet waarom de overheid deze gelegenheid niet heeft gebruikt om de gezondheid van de bevolking te bevorderen. We hebben gezien dat de mensen met chronische ziekten of overgewicht het meest kwetsbaar waren. De rest, met een uitzondering daargelaten, was niet zo vatbaar voor het coronavirus. Toch werden we wel besmet, omdat we als westerse bevolking uit balans zijn. Maar liefst 60% van de mensen heeft een chronische ziekte in Nederland. Hiervan heeft 30% er meer dan één. Dat wil zeggen dat meer dan de helft van de bevolking een chronische ziekte heeft. Dat is verspreid door alle lagen van de bevolking, en natuurlijk hebben oudere mensen het nog meer. Hoewel we tegenwoordig ouder worden, krijgen we op jongere leeftijd te maken met ziekten. Dit maakt ons kwetsbaar voor allerlei virussen en ziekten, waaronder COVID-19. De corona crisis heeft getoond dat het zo niet langer kan. We waren genoodzaakt om de maatschappij stil te liggen, omdat de ziekenhuizen overvol waren, met alle gevolgen van dien. 

De corona crisis heeft bijvoorbeeld een negatieve impact gehad op de hersenontwikkeling van tieners. De impact op de manier waarop wij dit hebben aangepakt, is zo groot, niet alleen op ouderen maar ook op jongeren. Dat willen we te allen tijde voorkomen in de toekomst. Daarvoor moeten we wel inzetten op preventie. Waarom gaat er zo weinig geld naar preventie? Terwijl al dat geld naar de farmaceutische industrie is gegaan en het eigenlijk al te laat is. Dat er dure interventies moeten komen, dat vind ik heel triest. 

Hoe kijk je naar de toekomst?

Hippocrates is de grondlegger van de westerse geneeskunst, die zei bijvoorbeeld al, ‘Food is medicine. Medicine is your food.’ 

Ik zou graag een splitsing in de zorg zien. Enerzijds acute geneeskunde, dat mag heel technisch zijn en anderzijds van ziekenhuis naar gezondheidshuis. Zo bevorderen wij de gezondheid weer, en wordt het aandeel van de meeste ziekten vanzelf kleiner. We zijn zo gefocust op symptomen en ziekte dat we vergeten om gezondheid in algemene zin te bevorderen. Hoewel ik al een sterke beweging in die richting zie, gaat het voor mij te langzaam. Toch, als ik het vergelijk met tien jaar geleden, gaat het al aanzienlijk sneller.

Wat zou je ons aanraden als ‘medicijn’?

Ik denk dat de disconnectie met de natuur een van de grootste oorzaken is waarom we zo uit balans zijn. De maatschappij is een soort speedboot waar links en rechts mensen van afvallen. Het zou heel erg helpen als we met zijn allen kunnen vertragen, in een lager ritme, dat in een lijn is met de natuur. De vertraging zorgt ervoor dat we weer tijd hebben om te voelen, om dingen te doen waar je blij van wordt, maar ook zodat je mensen om je heen kunt verzamelen waarmee je iets kan bouwen of creëren, wat dat dan ook is. 

Alle perspectieven kunnen naast elkaar staan, waarbij liefde de grondtoon is vanuit waar dat allemaal gedragen kan worden. Daarmee verdwijnt tevens de polarisatie. En dan is alles weer “echt’, want alles is echt omdat het er al is.